Natuurlijk!
Onlangs maakte ik kennis met biomimicry. En ja hoor, ik hoor het al. Ik mag die term gaan uitleggen. Uhm. Op biomimicrynl.org staat dat het gaat over het nastreven van de genialiteit van de natuur op het gebied van ontwerpen van producten, processen en systemen. Dus. Tijdens deze eerste ontmoeting ging het vooral over raadplegen van de natuur voor menselijke vraagstukken. En dat resoneerde.
Als kind was ik omringd door natuur. Ook al dacht ik er als puber anders over, achteraf gezien prijs ik mij gelukkig te zijn opgegroeid in Drenthe. Midden tussen de dikke eiken en heidevelden met grote schaapkuddes. En al was Flamencodanseres het eerste dat ik wilde worden, als zes-, zevenjarige stopte ik veel tijd in het beter maken van bomen. Wellicht is toen het besef ontstaan om structuren in mijn omgeving te leren zien om vandaaruit ook naar organisaties te kijken als levende ecosystemen.
In mijn werk merk ik altijd een grote behoefte om verandering gestructureerd aan te pakken en dat snap ik. We zijn opgeleid lineair te denken. Dus er is een probleem en dan lossen we dat op. Ook bij een veranderbehoefte gaan we hupsakee op diezelfde manier aan de slag.
Zoals gezegd, ik zie een organisatie als een levend systeem van in elkaar grijpende factoren en onderdelen. Bovendien staat een organisatie middenin de wereld en is onderhevig aan van alles wat er buiten de muren gebeurd. En is altijd van alles in beweging. Een complex systeem met tastbare elementen zoals klanten, concurrenten, producten, technologie, diensten en alles wat je kan duiden. Daarnaast een wirwar aan ontastbaarheden voortvloeiend uit en gekoppeld aan menselijk handelen. En waar we woorden voor gebruiken als cultuur, leiderschap en klantengedrag. En dit werkt allemaal constant op elkaar in. Door een rechttoe rechtaan aanpak te gebruiken in die complexiteit, falen veel veranderingstrajecten.
Wanneer je een organisatie in beweging wilt krijgen (en houden) is het leren van hoe de natuur zijn werk doet heel zinvol. Hoe overleven verschillende soorten? Welke strategieën hebben ze? Hoe passen ze zich aan? Hoe werken ze samen? Welke manieren zijn er om te reageren op veranderingen in de omgeving? En hoe grijpt dat op elkaar in? Er zijn veel inspirerende voorbeelden te vinden. Zoals de “werkafspraken” tussen spreeuwen en de netwerkende samenwerking tussen bomen en schimmels. Ik vind het echter nog interessanter om die manier van kijken vervolgens los te laten op vraagstukken in en van organisaties.
Daarbij kijk je dan zowel naar de bomen als naar het bos. En gebruikmakend van nieuwe technologieën en feitelijke data, gecombineerd met de oh zo bewezen effectieve intuïtie, zijn mensen in staat om te gaan met complexiteit. En daarmee een organisatie ook. Het kijken naar data en die om te zetten naar inzichten kunnen we wel. Het leren luisteren naar intuïtie is een kracht die vaak ontwikkeling en herontdekking nodig heeft.
Toen ik door de ontmoeting de overlevingskracht van de natuur voelde, werd ik als vanzelf teruggebracht naar de momenten dat ik rondzwierf in het bos. Momenten waarop ik rustig en gelukkig alles en niks wist en waarin alles mogelijk was. En door deze ontmoeting realiseer ik mij weer hoe natuurlijk het is om dat gevoel altijd mee te nemen in je werk.